een plaats in Drente
maar niet zomaar een plaats
Veenhuizen 1
Het Eerste Gesticht werd in 1823 voor een bedrag van 53.000 gulden gebouwd door Harm Wind in opdracht van de Maatschappij van Weldadigheid.
Een bericht in de Provinciale Groninger Courant van
17 november 1823:
"De werken van de maatschappij van Weldadigheid bij
Veenhuizen (gemeente Norg) vorderen zeer snel.
Het groot gebouw is, onder anderen, genoegzaam voltooid,
en binnen weinige dagen zal hetzelve 98 huisgezinnen en
een groot aantal weezen en verlaten kinderen kunnen opnemen".
Rond 1900 werd het Gesticht vervangen door een nieuw gebouw.
foto: Ingang van het oude Eerste Gesticht 1870-1885
Collectie: Gevangenismuseum Veenhuizen
Beeldbank Drents Archief
Veenhuizen 2
Het Tweede Gesticht werd tussen 1825-1826 door H. Wind gebouwd in opdracht van de Maatschappij van Weldadigheid. Het was bedoeld voor landlopers en bedelaars-gezinnen, vanaf 1843 uitsluitend voor bedelaars.
Rond 1900 werd het vervangen door een nieuw gesticht aan de Meidoornlaan. Het gebouw is als enige van de drie gestichten bewwaard gebleven, weliswaar niet in de oorspronkelijke vorm.
Sinds 15 mei 2005 is het Nationaal Gevangenismuseum er gehuisvest.
foto: 1903 Harvard Library
Veenhuizen 3
Het Derde Gesticht werd tussen 1825-1826 gebouwd door H. Wind in opdracht van de Maatschappij van Weldadigheid. Het was bedoeld voor wezen en landlopers, vanaf 1843 uitsluitend voor bedelaars
In 1911 wed het gesloten maar daarna is het nog twee keer in gebruik geweest:
bij het aanbreken van de Tweede Wereldoorlog voor Belgische vluchtelingen en
daarna nog een keer voor smokkelaars.
Het werd afgebroken in 1925.
foto: Canon van Nederland
Uitgelicht
Wat is er veel verdwenen. Zeker, er kwam ook veel voor in de plaats, maar wij missen toch die oude vertrouwde kolonie! Deze gedachten of gevoelens konden wel eens boven komen tijdens een rondrit door het huidige Veenhuizen. Nee, het oude Veenhuizen is er niet meer! Maar herinneringen blijven levend.
